Rabu, 28 Maret 2018

MANGAPULI, PASAHAT HATA TOGARTOGAR, MANISE

MANGAPULI,
PASAHAT HATA TOGARTOGAR,
MANISE

Manang ise na mandohoti sadasada punguan, isara punguan parsahutaon, punguan marga, punguan Sarikat Tolong Menolong (STM), dohot punguan na asing na i, sai dapotan do ruas ni punguan i gokhon, isara:
1.      Gokhon Mangapuli
2.      Gokhon pasahat Hata Togartogar
3.      Gokhon Manise



1.      Mangapuli (pasahat hata apulapul)

Molo ulaon habot ni roha, isara: Tilahaon, Mabalu Mate Purpur, Mate Punu, Mate Mankar. Somalna dung mulak sian udean, marpungu do muse hasuhuton di bagasnasida, dohot dongan sahuta dohot punguan parompuon (parmargaon) laho martangiang. Laos di si ma ditontuhon tingki, manang na andigan ro punguanpunguan laho mamboan Indahan Sipaetpaet manang Indahan Sosososo tu bagas ni na marsitaonon i. Somalna boaboa i, digoari ma i Ulaon Mangapuli. Jadi nanidokna mangapuli tu na marhabot ni roha do, jala angka hata sidohonon di si, bahatan di enet sian Bibel manang sian Alkitab (Isara sian: 5 Musa 31:8; Psalmen 116:15; Psalmen 73: 21-22; Mateus 5:4; Lukas 6:24; Heber 10:23-35; Heber 12:11; Rom 8: 1-2; Rom 12:12; Rom 15: 4; Rom 15:5; Pangungkapon 14:13: 1 Korint 1:3; 1 Korin 1:4; 1 Korint 1:5; 1 Korint 1:6; 1 Korint 1:7; 2 Korint 5:1-2; 2 Korint 7:10: 5 Pilippi 2: 1; Job 10:12; II Tessalonik  2:16; 1 Petrus 5:7, dna). Ndang dohonon Ulaon Mangapuli manang pasahat hata apulapul, tu na Saur Matua dohot Mauli Bulung.

Mangalehon Hata Apulapul. Molo holan saripe do na ro mamboan sipanganon i, dung sun mangan dipatupa ma na manghatai pasahat hata apulapul dohot hata sipaingot. Molo punguan do na ro dipature jala diririt pengurus ni punguan i ma angka si dok hata. Somalna molo rombongan do na ro, sai di jou na marsitaonon i do sada manang dua tolu halak hahaanggina mandongani ibana mangadopi rombongan na ro i. Dung sun marsipanganon, ndang pola adong namarsisisean songon angka di ulaon adat na somal, alai pintor dipungka ma na mandok hata apulapul tu na marsitaonon i. Nunga tiruan denggan na pinatupa ni huria, uju ro manopot na marsitaonon i, sai dipatupa acara kebaktian singkat. Isara: Marende, tangiang pamuhai, pasahat hata apulapul, paampuhon dohot mangampu. Dungi marende laho pasahat jamita na jempek, marende, dipaujung di bagasan tangiang panutup (pasupasu molo partohonan). Laos partording ni acara on ma nian na gabe ihuthonon ni angka punguanpunguan Kristen.
Siboanon ni na ro tu pangapulon i, i ma: Indahan Paetpaet manang Indahan Sosososo manang Indahan Hapithapit.

·         Indahan Paetpaet. Manang beha pe tabo ni sipanganon i, anggo dipandaian ni na marsitaonon i tung paet do daina, hinorhon ni sitaononna i. Songon i nang di tutur na ro mamboan sipanganon i, nang tu nasida mangontor do sitaonon i. Indahan Paetpaet, Indahan Sosososo; dihunti do uju mamboan jala patar diida dongan sahuta, sisolhot ni na marhabot ni roha i,  lumobi hombar jabuna, paboa naung ro tutur nasida mamboan sipanganon. Molo di bona pasogit laos dijou do nang dongan sahuta dohot si solhot na jonok asa rap mangan.

·         Indahan Sosososo. Sian goarna i nunga torang tujuanna i ma na manosoi na marsitaonon i, asa olo ibana mangan songon na somal. Hinorhon ni dokdok ni sitaononna i, tung so ditogu dope rohana laho mangan. Tung paet dope parniahapanna dohot parnidaian ni na marsitaonon di sipanganon. I do alana umbahen na ringkot situtu, ro angka tutur mamboan sipanganon, asa anggiat olo mandai sipanganon i, asa tumibu suang gogona dohot hahipasonna.

·         Indahan Hapithapit; tarhira dos do dohot Indahan Paetpaet, alai tarsongon na dihapithon asa buni di tingki mamboan sipanganon i, asa unang patar tu pamerang ni na torop. Jala ndang pola jouon dongan sahuta manang hombar jabu manang sisolhot laho masipanganon i.

Najolo dang masa sahali ro sude hulahula manang dongan sabutuha manang angka boru mamboan sipanganon tu na marsitaonon, alai marsasaripe do marsorinsorin, maranggapanggap laho manosoi dohot manogarnogari nasida. Nang angka punguan asingna i pe torop do na ro, alai ndang pola sai mamboan sipanganon, sae ma lampet manang pisang. Tinembakna asa hira unang mansohot angka tutur, angka aleale, ro tu bagas ni na masitaonon i nanggo apala di bagasan na pitu borngin. Di partingkian sisaonari on nunga muba i, olo do gabe sahali ro sude ala arga ni tingki dohot holang ni inganan. Gabe hira mago do impola ni ulaon i, sian pamingkirion ni angka ompunta sijolojolo tubu.

2.      Pasahat Hata Togartogar

Pasahat Hata Togartogar tu keluarga na tinadingkon ni sada halak ama manang sada halak ina naung Sarimatua, naung Saurmatua manang na Maulibulung. Jadi haroro ni angka na marholong ni roha, laho manogarnogari keluarga na tinadingkon ni naung jumolo marujung i, asa togar haporseaon nasida jala asa tongtong marsada roha, marsihaholongan sude pinompar ni ama manang ina naung jumolo i. Ondolhononton ma tu nasida lumobi tu anak sihahaan, ala gabe ama ma ibana jala inanta i gabe ina di keluarga i. Lapatanna anak sihahaan dohot inantana nama na gabe ama dohot na gabe ina di sude tinodohon na, manang di anggi ibotona. Songon i ma angka tinodohonna i dohot angka ibotona asa tongtong manjalo hahana/ibotona songon natorasnasida.

3.      Manise

Didok ulaon Manise, ala ndang di hutanta ulaon partuat ni na monding i. Di huta na dao do, manang di luat na asing, di parserahan. Ndang adong manang ndang piga sian ruas ni punguan/huria ro maningkir uju parmonding ni na monding i. Hinorhon ni i, siseonta ma nasida. Jumolo dipaboa ma jujur ngolu ni na monding i, asa marhite i angka na mandok hata mangampehon hatana dohot dalan manungkun beha do partording ni ulaon i, denggan do ulaon i dipaujung?


NB.

Pinapungu sian marpigapiga hatorangan na pinatomutomu ni dongan, dohot sian hatorangan ni angka natuatua.


1 komentar:

MARLAS ROHA RAP DOHOT DONGAN NA BURJU MARROHA

  ACARA PARTANGIANGAN MAMASUHI BAGAS   Keluarga Agus Mangara Tua Situmorang, S.E. / Meliyani Sari br. Silitonga, S.E. (Ama/ina A...