PARSUSUN NI HATA BATAK
Partording ni panurathonon dohot pandokhonon
ni hata Batak, i ma:
- Angka Ina ni Surat na masipajonohan gabe olo marasing panurathonna sian pandokhonna, jala nunga somal
mamungka na jolo. Sai dipingkiri jolma do, asa jumempek dohononna,
isarana:
Disurathon: Rohangku: didokkon rohakku
Sobangku: didokkon sobakku
Didonghon: didokkon didokkon
Molo masipahombaran dua Ina ni Surat, gabe marasing
ma pandohanna, isarana:
h gabe k
ng gabe k
n gabe k
: tiruanna: sobanhu gabe sobakku
denghe gabe dekke
tanganhu gabe tangakku
Tuhanhu gabe Tuhakku
- h gabe s,
molo mangihutu s jala s ondeng gabe t
do dohonon, isara:
pathu
gabe pattu
pararathon
gabe pararatton
- h gabe p,
molo mangihut tu p, ina ni surat gabe p
do dohonon, isarana :
raphon
gabe rappon
sasaphu
gabe sasappu
- ng gabe t,
dohot ng gabe k, i ma: songti gabe sotti
dungpe gabe duke
- n gabe t
di jolo ni s, isarana: Hinsu
gabe hitsu
Pansur gabe patcur
- n gabe p,
isarana: di son pe gabe disoppe
on pe gabe oppe
7. Adong muse n gabe m,
isarana: on ma gabe omma
8. n gabe r, isarana: ronron gabe rorror
9. n gabe l, isarana: lanlan
gabe lallal
10. p gabe k di djolo ni ina
ni surat h, isara:hophop
gabe hokkop
huphup gabe hukkup
11. m
gabe k, isarana: hamham gabe hakkam
humham gabe hukkam
12. m
gabe p,
iszarana: rampas
gabe rappas
ompu gabe oppu
13. r gabe t, di djolo ni ina
ni surat t, isarana: manontor gabe manottor
14. r gabe l, isarana: porlak
gabe pollak
parlanja
gabe pallatja
Dungkon ni i, molo adong sada induk ni
surat di ujung ni hata, jadi do paganjangon muse hata i marhite sian hata
pangihut na mar h ingkon ng ma jolo gantunghononton tu
hata hian, dungi i gabe k ma h ni hata pangihut
i, isarana:
Ama + hu: di tongatonga ni ama dohot hu adong ma hata panamba ng = amangku
Ama + hu : gabe amanghu gabe amakku
Ompu + hu: gabe
ompunghu gabe ompukku
Angkup ni i, adong do pe hata na mar h di tongatonga ni dua induk ni
surat, isara hata:
Lao :
dilehon saringar h di tonga:
gabe laho
au :
dilehon saringar h di tonga:
gabe ahu
Siol :
dilehon saringar h di tonga:
gabe sihol
CATATAN: Marlangku do aturan on di hata
Toba, alai tu hata Angkola dohot Mandailing, jotjot ndang marpangke pandohan h di tongatonga.
Dipatomutomu : Pdt.Nikson
Simangunsong
Tidak ada komentar:
Posting Komentar